ارزيابي عواﻣل خطر در بيماران ﻣبتﻼ بﻪ سكتﻪ قﻠبي و تنگي عروق كرونر : يك ﻣطالعﻪ نيازسنﺠي

Transcript

1 ﻣﺠﻠﻪ دانشكده بهداشت وانستيتوتحقيقات بهداشتي تابستان ١٣٩٦ دوره ١٥ شماره دوم ﺻﻔحﻪ ٩٨-١٠٩ مقاله پژوهشي ارزيابي عواﻣل خطر در بيماران ﻣبتﻼ بﻪ سكتﻪ قﻠبي و تنگي عروق كرونر : يك ﻣطالعﻪ نيازسنﺠي s_shahabadi15@yahoo.com ﻣحمدرضا سعيدي : دانشيار گروه قلب و عروق دانشكده پزشكي دانشگاه علوم پزشكي كرمانشاه كرمانشاه ايران سيد ﻣحمد ﻣهدي هزاوه اي : استاد گروه آموزش بهداشت دانشكده بهداشت دانشگاه علوم پزشكي همدان همدان ايران سعيد بشيريان : استاديار گروه آموزش بهداشت دانشكده بهداشت دانشگاه علوم پزشكي همدان همدان ايران ﻣنوچهر كرﻣي : دانشيار گروه اپيدميولوژي و آمار زيستي دانشكده بهداشت دانشگاه علوم پزشكي همدان همدان ايران بهﺠت ﻣرزباني : كارشناس ارشد گروه آموزش بهداشت و ارتقاء سﻼمت دانشگاه علوم پزشكي كرمانشاه كرمانشاه ايران تاريخ دريافت ١٣٩٥/١٢/٢٧ : تاريخ پذيرش ١٣٩٦/٢/١٣ : چكيده زمينه و هدف : بيماريهاي قلبيعروقي يكي از دﻻيل مهم مرگومير در دنيا بهحساب ميآيد. اين مطالعه به منظور بررسي وضعيت عوامل خطر رفتاري )تغذيه نامناسب كمتحركي مصرف سيگار و الكل( و غيررفتاري )استرس قندخون باﻻ چربيخون نامناسب و فشـارخون باﻻ و چاقي( در بيماران قلبيعروقي بستري شده در بيمارستان قلب كرمانشاه انجام شد. اين پژوهش يـك مطالعـه نيازسـنجي بـهمنظـور طراحي مداخﻼت براي كاهش عوامل خطر بيماريهاي قلبيعروقي بود. روشكار : در اين مطالعه مقطعي ٤٠٢ نفر از بيماران مبتﻼ به تنگي عروق كرونر كه بـراي اولـينبـار در بيمارسـتان امـام علـي )ع( شـهر كرمانشاه بستري بودند مشاركت كردند. نمونهگيري به روش متوالي انجام شد. ابزار جمعآوري دادهها نسخه ايرانـي پرسشـنامه STEP wise سازمان جهاني بهداشت و پرونده بيماران بود. آناليز دادهها با استفاده از نرم افزار SPSS16 و آزمونهاي آمـاري متناسـب انجـام شد. نتايج %٦٠/٤ : شركتكنندگان در مطالعه مرد بودند. ميانگين و انحراف معيار سـن بيمـاران بـهترتيـب ٥٤/٢ و ٨/٨ بـود %٧٣. از بيمـاران وضعيت تغذيهاي نامناسب داشتند %٤٦/٥ كمتحرك بودند %٣٦ مردان در طي يكسال گذشته الكل مصرف كـرده بودنـد و %٢٦/١ هـم سيگاري بودند %٤٣/٨. تحت استرس شديد و %٤٩/٣ مبتﻼ به ديابت بودند %٤٨ سابقه فشارخون باﻻ %٢١ كلسـترول بـاﻻ و %٣١ تـري گليسيريد باﻻ داشتند %٥٤/٧. از بيماران داراي اضافه وزن و چاقي بوده و %٦١ چاقي شكمي داشتند. نتيجهگيري : در اين مطالعه مشخص شد كه تغذيه نامطلوب نسبت به ساير عوامل خطر از شـيوع بيشـتري برخـوردار اسـت. چـاقي بـه خصوص چاقي شكمي يك عاملخطر مهم در بيماران بود. همچنين اختﻼل قند خون شيوع بيشتري نسبت به اختﻼل چربي داشت. واژگان كليدي : عوامل خطر نيازسنجي بيماريهاي قلبي كرمانشاه ﻣقدﻣﻪ بيماري هاي قلبي عروقي جزء اولين علـل مـرگ و مير در دنيا محسوب مي شوند به نحوي كه بر اساس آمار سازمان جهاني بهداشت در سال ١٧/٥ ٢٠١٢ ميليـون نفـر در جهان به علت بيماري هاي قلبيعروقي از دنيا رفته اند ).(WHO 2015 بالﻎ بر %٨٠ از موارد مرگ و مير ناشي از اين بيماريها در كشورهاي در حال توسـعه بـه وقـوع مـي پيوندد ).(WHO 2014 با همين روند پيشبينـي مـيشـود كه تعداد مرگ و مير به علت بيماريهاي قلبـي و سـكته در سـال ٢٠٣٠ بـه ٢٣/٣ ميليـون نفـر برسـد ) Mathers and سارا شاه آبادي : دكتراي تخصصي گـروه آمـوزش بهداشـت و ارتقـاء سـﻼمت دانشـگاه علـوم پزشـكي كرمانشـاه كرمانشـاه ايـران - نويسـنده رابـط :

2 / ٩٩ سارا شاه آبادي وهمكاران.(Loncar 2006 در كشور ايران ميزان بروز بيماريهاي و برنامههاي مداخلهاي بهمنظور كاهش عوامل خطر در افراد قلبي عروقي در حال افزايش است و اولين علـت مـرگ و سالم طراحي اجرا و ارزشـيابي گـردد. بـا توجـه بـه اينكـه اخير هم سن بـروز ايـن بيمـاريهـا كـاهش يافتـه اسـت قلبي عروقـي مـيشـوند عوامـل متعـددي از جملـه مسـايل تغيير سـبك زنـدگي از جملـه تغييـر در تغذيـه افـزايش در مناطق مختلف ضروري به نظر ميرسـد. بـا ايـن تفاسـير كاهش بيماريهاي قلبي عروقي موثر بوده اسـت بنـابراين مهمترين عوامل خطر رفتاري و غير رفتاري در بيماران مبتﻼ دنيا تغييراتي اسـت كـه در سـبك زنـدگي شـامل تغذيـه تا بر اساس آن بتوان برنامههاي مداخلهاي به منظـور كـاهش مير در افراد باﻻي ٣٥ سال ميباشد. متاسفانه در سالهـاي ).(Aziz 2008 مطالعات نشان مي دهنـد كـه مـداخﻼت ميتوان نتيجهگيري كرد كه علت افزايش اين بيماريها در تحــركبــدني و اســتعمال دخانيــات ايجــاد شــده اســت فرهنگي و تغذيهاي دخيل هستند لذا بررسي عوامـل خطـر هدف از اين مطالعه كه يك مطالعه نياز سنجي است تعيـين به سكته قلبي و تنگي عروق كرونر در شهر كرمانشاه اسـت ميزان بروز اين بيماريها طراحي اجرا و ارزشيابي كرد. ).(Artinian et al بهطـور كلـي سـبك زنـدگي نامناسب مي تواند خطر ابتﻼ به بيماريهاي قلبيعروقي را روش كار ايجاد كننده بيماري هاي قلبي به دو دسته مهم تقسيم مـي تحليلي است كه بهصورت مقطعي در شهر كرمانشـاه انجـام افزايش دهد ).(Greenland et al عوامل خطـر اين مطالعه يك مطالعه نياز سـنجي از نـوع توصـيفي - شوند : قابل تعديل و غير قابل تعديل. اسـتعمال دخانيـات شد. حداقل حجم نمونه مورد نياز با استفاده از فرمول حجم خطر قابل تعديل يـا عوامـل خطـر رفتـاري ايجـاد كننـده تعيين گرديد. و در نهايت با ٤٠٢ نفـر مصـاحبه انجـام شـد. مصرف الكل كم تحركي رژيم غذايي نامناسب از عوامـل بيماريهاي قلبي عروقي به حساب مـيآينـد ) Varo نمونه و با معلومات p=٠/٥ α=٠/٠٥ و ٤٠٠ d =٠/٠٥ نفـر افراد مورد مطالعه بيماران مبتﻼ به سكته قلبي و تنگي عروق.(et al تخمين زده ميشـود كـه كـاهش عوامـل كرونر بودند كه در بيمارستان امام علـي )ع( كـه بيمارسـتان جلـوگيري نمايـد ).(Folsom et al بـر اسـاس بستري شده بودند. اين مطالعـه در تابسـتان سـال ١٣٩٤ بـه كشــور %٢٩/٩ مــردان و %٢٩/٤ زنــان حــداقل ٣ عامــل از (Sampling صورت گرفت. نمونـههـا از افـرادي انتخـاب مي شوند را دارا هستند. اين وضعيت در اسـتان كرمانشـاه طي ٣ ماه منتهي به انجام پژوهش تشخيص سـكته قلبـي يـا كشـوري بـاﻻتر اسـت ).(Esteghamati et al افراد كساني بودند كـه سـاكن شـهر كرمانشـاه بودنـد. زنـان بيماريهاي قلبيعروقي را در افرادي اندازهگيري كردهانـد مطالعه مورد تاييد كميته اخﻼق دانشگاههاي علـوم پزشـكي خطــر مــيتوانــد بــه ميــزان %٧٠ از بــروز ايــن بيمــاريهــا گزارش وزارت بهداشـت درمـان و آمـوزش پزشـكي در عوامل خطر ساز كه باعث بروز بيماريهاي قلبـي عروقـي %٣٣/٢ در زنان و %٢٨/٨ در مردان ميباشد كه از ميـانگين اكثر مطالعاتي كه تاكنون انجام شـده اسـت عوامـل خطـر مرجع بيماري هـاي قلبـي عروقـي در غـرب كشـور اسـت انجام رسيد. نمونه گيري به روش متـوالي ) Consecutive شدند كه براي اولين بار در بيمارستان بستري شده بودنـد و تنگي غروق كرونر براي ايشان داده شده بود. همچنـين ايـن باردار و افراد زير ١٨ سال مورد مطالعه قـرار نگرفتنـد. ايـن كه هنوز به اين بيماريها مبتﻼ نشده اند در حالي كه يكي كرمانشاه و همدان قرار گرفت. ابزار مـورد اسـتفاده در ايـن رفتاري و غير رفتاري در بيماراني است كه مبتﻼ شدهاند تا تحـرك بــدني مصــرف سـيگار و الكــل پرسشــنامه توســعه از راههاي پيشگيري از اين بيماريها بررسي عوامل خطـر بر اساس اطﻼعات به دست آمده اولويتها مشخص شده پژوهش براي بررسي عوامـل خطـر رفتـاري شـامل تغذيـه يافته Stepwise سازمان جهـاني بهداشـت بـود ) WHO تحرك بدني و كاهش مصرف سيگار تا حـدود زيـادي در درانجام رفتارهاي خطرسازي كه منجر به بروز بيمـاريهـاي

3 ارزيابي عوامل خطر در بيماران مبتﻼ به سكته ١٠٠ /....(2005 روايي و پايايي پرسشنامه در مطالعات قبلـي كـه تا ٦٠ تغذيـه نسـبتا مطلـوب و ٦١ تـا ١٠٠ تغذيـه مطلـوب توسط وزارت بهداشت درمان و آمـوزش پزشـكي انجـام ).(Delavari et al گرديـده سـنجيده شـده اسـت ) Esteghamati et al. تحرك بدني بيماران در ٣ وضعيت مورد بررسـي قـرار.(2009 بــراي ســنجش اســترس بيمــاران از پرسشــنامه گرفت : در زمان كار رفت و آمد و تفريح و ورزش. شـدت.(Bay 2015 روايي و پايايي اين پرسشنامه نيز با استفاده تقسيمبندي شد ).(WHO 2005 منظور از فرد سيگاري در از پنل متخصصين و آلفا كرونباخ سنجيده شد كه ٠/٨٩ به اين پژوهش كسي بود كه هر روز يـا چنـد روز در هفتـه در دست آمد. روش جمعآوري اطﻼعات پرسشنامه از طريـق طول يك سال گذشته سيگار مصرف كـرده بـود. بيمـاران از براي بيمـاران توسـط پـژوهشگـر توضـيح داده شـد و از دسته تقسيم شـدند : افـرادي كـه امتيـاز پرسشـنامه سـنجش مصاحبه با بيماران بود. قبل از انجام مصاحبه اهداف طـرح نظر وضعيت استرس بر اساس امتيازبنـدي پرسشـنامه بـه ٣ ايشان رضايت كتبي اخذ شد. وضعيت تغذيه بيماران با ١١ اســترس ايشــان از ١٩ تــا ٢٠ بــود اســترس كــم ٢١ تــا ٤٠ سوال سنجيده شد. اين سواﻻت شامل سـواﻻتي در مـورد استرس متوسط و باﻻي ٤١ استرس شديد داشتند. اطﻼعـات مصرف ماهي ميزان مصرف لبنيات مصـرف فسـتفـود ال دي ال اچ دي ال تري گليسيريد قند خون ناشتا فشـار از پرسشنامه وضـعيت تغذيـه بيمـاران بـه ٣ دسـته شـامل توجه به اينكه چاقي شكمي يكي از عوامل خطر غيررفتـاري امتيازدهي رفتار تغذيه اي به هر گروه از مواد غذايي ٠ تـا به دور لگن بيماران (WHR) Waist to Hip Ratio به مصرف ميـوه و سـبزيجات نـوع روغـن مصـرفي ميـزان نوشيدنيهاي مضر و نمك بود. بر اساس اطﻼعات حاصل تغذيه نامطلوب نسبتا مطلوب و مطلوب تقسيم شد. براي مربوط به عوامل خطر غيررفتاري شامل ميزان كلسترول تام خون و نمايه توده بدني از پرونده بيماران استخراج شـد. بـا مهم در بروز بيماري هاي قلبي عروقي است نسبت دور كمر ١٠ امتياز داده شد. به گروه غـذايي كـه تمـام يـا بيشـتر از منظور تعيين ميزان چاقي شكمي افراد توسط محققين اندازه امتياز اختصاص يافـت. در صـورتي كـه از گـروه غـذايي باﻻتر از ٠/٨ در زنان و باﻻتر از ٠/٩ براي مردان نامناسب در براي مقاديري كه بين دو حد انتهايي امتيازها ) (٠-١٠ قرار توصيفي شامل ميانگين انحـراف معيـار و جـداول فراوانـي شده بر تعداد واحدهاي پيشنهاد شده تقسيم و در عدد ١٠ تست منويتني و كاياسكوير مورد استفاده قرار گرفت. نرم سبزيجات ٣ واحد در شبانه روز مي باشد. اگـر فـردي بـه سطح معناداري كمتر از ٠/٠٥ در نظر گرفته شد. مصرف سـبزي ايـن فـرد بـه ايـنصـورت محاسـبه شـد : نتايج غيرمفيد سوال شده بود امتياز بهصورت معكوس محاسـبه (%٦٠/٤)٢٤٣ مــرد بودنــد. ميــانگين و انحــراف معيــار ســن كار امتياز كسب شده از ١٠٠ محاسبه گرديـد و وضـعيت مــردان در وضــعيت بهتــري قــرار داشــتند %٤٠. از بيمــاران تعداد واحدهاي پيشنهاد شـده از آن تـامين شـده بـود ١٠ واحدي مصرف نشده بود صفر امتياز داده شد. امتيازدهـي داشتند به صورت زير انجام شد : تعداد واحدهاي مصرف ضرب شـد. مـثﻼ حـداقل واحـد پيشـنهاد شـده مصـرف طور متوسط ١ واحد سبزي در روز مصرف ميكرد امتيـاز (١:٣)*١٠=٣/٣ در مــواردي كــه مصــرف مــاده غــذايي شد. پس از محاسبه كل امتيازات تغذيه اي جهت سهولت تغذيه بدين شرح اعﻼم شد ٠ : تا ٤٠ تغذيه نـامطلوب ٤١ گيري شد. نمايه توده بدني باﻻتر از ٢٥ و شـاخص WHR نظــر گرفتــه شــد ).(Hadaegh et al از آمــار استفاده شد. همچنين بر حسب نوع متغيرها آزمونهـاي تـي افزار مورد اسـتفاده بـراي آنـاليز دادههـا SPSS 16 بـود و از ٤٠٢ بيمــار بررســي شــده ١٥٩ نفــر) (%٣٩/٦ زن و بيماران به ترتيب ٥٤/٢ و ٨/٨ بود. از نظر سطح تحصـيﻼت شــاغل بودنــد و %٩٣/٧ زنــان خانــه دار بــوده و هــيچگونــه ارزيابي استرس در بيماران قلبي استفاده شـد ) Browns تحرك بدني هم براساس راهنماي سازمان بهداشـت جهـاني

4 / ١٠١ سارا شاه آبادي وهمكاران درآمدي نداشتند. اكثريت بيماران متاهل بوده و بيشتر از ٣ هدف از اين مطالعه تعيين و توزيع شيوع عوامل خطـر فرزند داشتند %٤٥/٣. بيماران مبتﻼ زمينه ژنتيكـي ابـتﻼ بـه رفتاري و غير رفتاري ايجاد كننده بيماري هاي قلبي عروقـي يك خانواده شان قبﻼ مبتﻼ بودهاست. از نظر سابقه ژنتيكي كرمانشاه بود. اين بررسي يك مطالعه نياز سنجي بود كـه بـه بيماري را داشتند به اين معني كه يكي از اعضـاي درجـه در بيماران مبتﻼ به سـكته قلبـي و تنگـي عـروق كرونـر در )جدول.(١ مداخﻼت بهمنظور كاهش عوامل خطر اين بيماريهـا انجـام در جــدول ٢ عوامــل خطــر رفتــاري ايجــاد كننــده شد. اين مطالعه اولين مطالعهاي بود كه در شهر كرمانشاه در بيماريهاي قلبي عروقي بر حسب سن و جنس نشان داده خصوص تعيين كليه عوامـل خطـر رفتـاري و غيـر رفتـاري بين زنان و مردان در گروههاي سني مختلف مشاهده نشد. سبك زندگي نامناسب مانند كم تحركي و رژيم غـذايي ٦١ تا ٧٤ سال بين زنان و مردان اختﻼف معني دار وجـود ).(Lichtenstein et al نتايج ايـن مطالعـه نشـان زنان و مردان اختﻼف معني دار وجود داشت به نحوي كه و مصرف زياد نمك( مهمترين عامل خطررفتاري در بيماران در جــدول ٣ عوامــل خطــر غيــر رفتــاري مــرتبط بــا و سبزي مواد غذايي مناسبي براي پيشگيري از بروز بيمـاري رده سني ٦١ تا ٧٤ سال بيشترين درصد سابقه فشار خـون سـبزي باعــث كــاهش مصــرف غــذاهاي چــرب شــيرين و باﻻ را داشتند و در اين گروه اختﻼف بـين زنـان و مـردان پرنمك خواهد شد. برخي از مطالعات تاكيـد كـردهانـد كـه زنان و مردان از نظر سابقه فشارخون باﻻ اختﻼف معنـادار قلبـي وجـود دارد ) Bazzano et al. 2003; Wang اكثر بيماران ديابتي زنان در رده سني ٥١ تـا ٦٠ سـال اولويتهاي بعدي قرار گرفتند. البته ﻻزم به ذكـر اسـت كـه شده است. از نظر وضعيت تغذيه اي اختﻼف معنـي داري از نظر تحرك بدني در ردههاي سني ٢٩ تا ٤١ ٤٠ تا ٥٠ و داشت ).(p <٠/٠٠١ در مورد مصرف سيگار و الكل بـين وضعيت مردان نامناسب تر بود ).(p <٠/٠٠١ بيماري هاي قلبيعروقي نشان داده شـده اسـت. زنـان در معني دار شد ).(p <٠/٠٠١ در همه رده هـاي سـني بـين وجود داشت. بيماريهاي قلبي عروقي انجام شده بود. نامناسب نقش مهمي در بروز بيماري هاي قلبي عروقي دارد داد كه رژيم غذايي نامناسب )مصرف كم ميوه سبزي ماهي بود. اين عامل خطر در هر دو جنس تقريبا مشابه بـود. ميـوه هاي قلبي عروقي محسوب ميشوند افزايش مصرف ميوه و ارتباط معناداري بين مصرف ميوه و سـبزي و بـروز بيمـاري.(et al كـم تحركـي مصـرف سـيگار و الكـل در بودند و اختﻼف معنادار بين زنـان و مـردان مشـاهده شـد استرس بهعنوان يك عامل خطر مستقل بعد از رژيم غـذايي ) %٧٩.(p=٠/٠٢ زنان داراي چاقي شكمي بوده و اختﻼف نامناسب بيشترين شيوع را در بيماران بررسي شـده داشـت. نمايه توده بدني نامناسب اختﻼف معني دار مشاهده شد. نامناسب داشته و كم تحرك بودنـد ).(Li et al در بين زنان و مردان معني دار بود ) (p <٠/٠٠١ امـا از نظـر در مطالعات مشابه درصد زيـادي از بيمـاران رژيـم غـذايي در همه گروههاي سني نمره استرس در زنان بيشـتر از مطالعه حاضر به جز رده سني ٢٩ تا ٤٠ سال كمتحركـي در مردان بود اما اختﻼف معني داري بين زنان و مردان وجود زنان بيشتر از مردان بـود Truthmann. و همكـارانش نيـز نظر قند خون ناشـتا كلسـترول تـام و ال دي ال اخـتﻼف ).(Truthmann et al كم تحركي يك عامل خطر نداشت. در شاخص هاي بيوشيميايي بين زنان و مـردان از معنيدار مشاهده شد ).(p <٠/٠٠١ در مطالعـــهشـــان بـــه نتيجـــه مشـــابهي دســـت يافتنـــد مهم ايجاد كننده بيماريهاي قلبيعروقي اسـت و چهـارمين علت مرگ و مير محسوب ميشود ).(Kohl et al بحﺚ يك مطالعه انجام شده در سومالي نشـان داد كـه شـيوع كـم اخــتﻼف معنــاداري بــين زنــان و مــردان مشــاهده نشــد منظور تعيين شيوع عوامل خطر و طراحي اجرا و ارزشـيابي

5 ارزيابي عوامل خطر در بيماران مبتﻼ به سكته ١٠٢ /... تحركي در زنان بيشتر از مردان است همچنين كم تحركي با وضعيت تغذيه در ارتباط هستند ) Ezzati and Riboli با فشار خـون بـاﻻ اضـافه وزن و چـاقي ارتبـاط مسـتقيم.(2013 خطر رفتاري است كه در بروز بيماريهـاي قلبـي عروقـي و اضطراب رابطه مستقيم و قوي با بروز بيماري هـاي قلبـي مبتﻼ كه زير ٤٥ سـال بودنـد سـيگار مصـرف مـيكردنـد عوامل خطـر رفتـاري و بيولوژيـك مـيتوانـد ايجـاد كننـده شيوع سيگار در بيماران مسنتر بيشتر بود )رده سني ٦١ تا ايـن موضـوع را تاييـد مـيكننـد ) ; von Känel در مطالعه اي كه در هندوستان انجام شده بـود هـيچ حدود %٧٠ از بيماران تحـت اسـترس از متوسـط تـا شـديد هاي قلبيعروقي به اثبات نرسيد بلكه مصرف الكل باعث از طرفي بين سن بيمـاران و شـدت اسـترس ايشـان رابطـه داشت ).(Ali et al مصرف سـيگار يـك عامـل نقش بسيار مهمي دارد. در مطالعه مشـابه %٧٠ از بيمـاران ٧٤ سال(. اثر حفاظتي براي مصرف الكل در كـاهش بـروز بيمـاري عروقي دارند ).(Batelaan et al استرس همراه با بيماري هاي قلبي عروقي باشد و مطالعات انجام شـده قويـا.(André-Petersson et al در مطالعـه حاضـر بودند و بين زنان و مردان اختﻼف معناداري وجود نداشـت. ايجاد بيماريهـايقلبـي عروقـي مـي شـد ) Roy et al. معكوس وجود داشت به نحوي كه با افـزايش سـن شـدت.(2010 در مطالعــه حاضــر %٤٠ از مــردان بيمــار ســابقه استرس كاهش مي يافت. اين نكته نشان ميدهد كه اسـترس در مورد عوامل خطر غير رفتاري ايـن مطالعـه نشـان بيماريهاي قلبي عروقي به خصوص در جوانان مـي باشـد. هستند كه در زنان از شـيوع بـاﻻتري برخـوردار بودنـد و كه استرس مهمترين عامل خطر در بروز بيماريهـاي قلبـي اختﻼف بين زنـان و مـردان معنـادار گـزارش گرديـد. در عروقي محسوب ميشود ).(Sabzmakan et al شده است نتايج مشابه گزارش شده اسـت ) Yaghoubi خون ناشتا در همه گروههاي سني به جز ٢٩ تا ٤٠ سـالههـا چاقي يك عامل خطر مهم است و كنترل آن هم به عنـوان بــرعكس ميــانگين كلســترول تــام ال دي ال و اچ دي ال و ثانويه در بيماران مبتﻼ از اهميت خاصي برخـوردار اسـت جنس پايينتر از مرز خطر بود. بر اساس اين نتـايج بـهنظـر از نظر شاخص چاقي شـكمي )نسـبت دور كمـر بـه دور در بــروز بيمــاريهــاي قلبــي عروقــي از اهميــت بيشــتري دارنــد. در مجمــوع %٥٥ از بيمــاران داراي اضــافه وزن و يكي از محدوديتهاي مطالعه حاضر عدم وجود گـروه مصرف الكل در طول زندگيشان را داشتند. داد كه سابقه فشار خون باﻻ و ديابت دو عامل خطـر مهـم مطالعه يعقوبي و همكاران كه در شمال غرب ايران انجـام.(et al پيشگيري اوليه در افراد سـالم و هـم بـهعنـوان پيشـگيري ).(Ades and Savage 2014 مطالعه ما نشـان داد كـه لگن( زنان در وضعيت نامناسبتتري نسبت به مردان قرار و فشارهاي رواني يكـي از عوامـل خطـر مهـم ايجـادكننـده در يك مطالعه كيفي بيماران و مراقبين سﻼمت اعتقاد داشتند در خصوص عوامـل خطـر بيوشـيميايي ميـانگين قنـد باﻻتر از حد طبيعي ) ١٠٠ ميلـي گـرم در دسـي ليتـر( بـود. همچنين تريگليسيريد در همه گروه هاي سني و در هـر دو ميرسد اختﻼﻻت قند خون نسبت به اختﻼﻻت چربي خون برخوردار است. چاقي بودند و %٦٣ آنان چاقي شكمي داشـتند. در مطالعـه كنترل بدون ابتﻼ به بيماري قلبي عروقي بود اما بـر اسـاس اي كه در شهر داﻻس آمريكا انجام شده بود %٨٤ بيمـاران آخــرين بررســي عوامــل خطــر بيمــاريهــاي غيــر واگيــر داراي اضافه وزن و چـاقي بودنـد ) Boatman et al. ) (Esteghamati et al شيوع عوامل خطر بيماري.(2009 بهطوركلي همه عوامل خطر غير رفتاري مستقيما هاي قلبيعروقي در بيماران باﻻتر از كل جمعيت بود. ) (Rinkūniene et al امـا در مطالعـه حاضـر در يك مطالعه به اين نكته اشاره شده است كه استرس

6 / ١٠٣ سارا شاه آبادي وهمكاران محدوديت ديگري كه وجود داشـت خطـاي بقـا بـود متفاوت تعذيهاي مصرف ميوه سبزي و ماهي بسـيار كمتـر بدين معني كه بيماراني مورد مطالعه قـرار گرفتنـد كـه بـه از ميزان توصيه شده بود و همچنين مصرف نمـك بـاﻻتر از ممكن است برخي از بيماران دچار مرگ ناگهاني شـوند و ساير عوامل خطر غير رفتاري. از جمله فشار خون باﻻ و قند ضروري است كه گرچـه عوامـل خطـر رفتـاري در بـروز و ارتقاء سﻼمت بر اساس مدلهاي تغيير رفتار مي توانـد در عوامل ديگر مانند زمينه ژنتيكي و فاكتورهاي بيوشـيميايي بيماري هاي قلبيعروقي موثر باشد. بيماري ها نقش داشته باشد. تشكر و قدرداني بيمارستان مراجعه كرده و بستري شده بودند در حالي كـه اصﻼ به بيمارسـتان مراجعـه نكننـد. توجـه بـه ايـن نكتـه جداي از عوامـل خطـر رفتـاري مـيتوانـد در بـروز ايـن بر اساس نتايج حاصل از اين مطالعـه شـيوع تغذيـه خون باﻻ دارد بنابراين طراحي مداخﻼت آموزش بهداشـت بهبود وضعيت تغذيـه و بـه دنبـال آن كـاهش ميـزان بـروز اين مقاله برگرفته از پاياننامـه دانشـجويي بـراي اخـذ نامناسب نسبت به سـاير عوامـل خطـر در هـر دو جـنس مدرك دكتراي آموزش بهداشت و ارتقاء سﻼمت مي باشـد. مداخﻼت توجه به وضعيت تغذيه آحاد جامعه مي باشد. تحقيق بودند تشكر و قدرداني ميشـود. هزينـه انجـام ايـن نتيﺠﻪ گيري كرمانشــاه و همــدان تــامين گرديــد. شــماره پايــان نامــه بيشتر بود. بنابراين يكي از اولويتهاي مهـم بـراي انجـام از بين عوامل خطر رفتاري و غير رفتاري ايجاد كننـده بيماري هاي قلبي عروقي در بيماران مبـتﻼ شـيوع تغذيـه نامناسب بيشتر از ساير عوامل خطـر بـود. از بـين عوامـل از كليه كساني كه در انجام ايـن پـژوهش يـاري رسـان تـيم پروژه بـهصـورت مشـترك توسـط دانشـگاه علـوم پزشـكي ٩٣٠٣١٣١١٧٠ و كــد اخــﻼق /١٦/٣٥/٩/٤١٩٨ پ مــورخ ٩٢/٢/١١ ميباشد. بيماري هاي قلبي عروقي بسيار پراهميت اسـت امـا سـاير حد مجاز گزارش شد. تغذيـه نامناسـب ارتبـاط مسـتقيم بـا

7 ارزيابي عوامل خطر در بيماران مبتﻼ به سكته ١٠٤ /... جدول -١ مشخصات جمعيت شناختي بيماران مبتﻼ به سكته قلبي و تنگي عروق كرونر به تفكيك جنس متغير ٥٤/٢±٨/٨ ٠/٠٤٧ باﻻتر از ليسانس (١/٢)٣ (٠/٦)١ (١)٤ ليسانس (٩/٥)٢٣ (١/٣)٢ (٦/٢)٢٥ فوق ديپلم (٤/٩)١٢ (٢/٥)٤ (٤)١٦ ديپلم (٢٥/١)٦١ (٦/٩)١١ (١٧/٩)٧٢ سيكل (١٤/٨)٣٦ (١٠/١)١٦ (١٢/٩)٥٢ ابتدايي (٢٥/٥)٦٢ (٢٥/٨)٤١ (٢٥/٦)١٠٣ بي سواد (١٨/٩)٤٦ (٥٢/٨)٨٤ (٣٢/٣)١٣٠ سن)انحراف معيار ± ميانگين( سطح تحصيﻼت مرد ٥٣/٥±٩/١ زن ٥٥/٣±٨/١ وضعيت اشتغال شاغل (٦٣/٣)١٥٤ (٥/٧)٩ (٤٠/٥)١٦٣ بيكار (٨/٦)٢١ (٥/٢)٢١ بازنشسته (٢٧/٢)٦٦ (٠/٦)١ (١٦/٧)٦٧ (٠/٨)٢ (٠/٥)٢ (٩٣/٧)١٤٩ (٩٣/٧)١٤٩ دانشجو يا سرباز خانه دار درآمد ماهانه خانوار زير ٥٠٠ هزار تومان (٢١/٤)٥٢ (٣٤/٦)٥٥ (٢٦/٦)١٠٧ ٥٠٠ هزار تا يك ميليون تومان (٤٩/٧)٧٩ (٥١/٤)١٢٥ (٥٠/٧)٢٠٤ يك تا دو ميليون تومان (٢٢/٢)٥٤ (١٥/٧)٢٥ (١٩/٧)٧٩ باﻻي ٢ ميليون تومان (٤/٩)١٢ (٣)١٢ وضعيت تاهل متاهل مجرد (٨٨/٩)٢١٦ (٦٥/٤)١٠٤ (٧٩/٦)٣٢٠ (١١/١)٢٧ (٣٤/٦)٥٥ (٢٠/٤)٨٢ تعداد فرزندان ٠/٦٢٣ بدون فرزند (٤/١)١٠ (٣/١)٥ (٣/٧)١٥ ١ فرزند (٦/٢)١٥ (٥)٨ (٥/٧)٢٣ ٢ فرزند (٢١)٥١ (١٧)٢٧ (١٩/٤)٧٨ (٦٧/٧)١٦٧ (٧٤/٨)١١٩ (٧١/١)٢٨٦ ٣ فرزند و بيشتر وضعيت مسكن ٠/٩٠٢ ملكي (٧٣/١)١٧٩ (٧٤/٢)١١٨ (٧٣/٩)٢٩٧ اجاره اي (٢٥/٨)٤١ (٢٦/٣)٦٤ (٢٦/١)١٠٥ سابقه بيماري قلبي در اعضاي درجه يك خانواده ٠/٠٦٦ بلي (٤٩)١١٩ (٣٩/٦)٦٣ (٤٥/٣)١٨٢ خير (٥١)١٢٤ (٦٠/٤)٩٦ (٥٤/٧)٢٢٠ كل p- value

8 / ١٠٥ سارا شاه آبادي وهمكاران جدول -٢ وضعيت عوامل خطر رفتاري در بيماران مبتﻼ به سكته قلبي و تنگي عروق كرونر به تفكيك گروههاي سني و جنس ٢٩ تا ٤٠ سال عوامل خطر رفتاري مرد) ١٧ نفر( زن) ٨ نفر( وضعيت تغذيه ٤١ تا ٥٠ سال مرد) ٧١ نفر( زن) ٣٤ نفر( /٩٩٩ ٥١ تا ٦٠ سال مرد) ٩٩ نفر( زن) ٧٦ نفر( ٠/٤١٠ ٦١ تا ٧٤ سال مرد) ٥٦ نفر( زن) ٤١ نفر( ٠/٩٤٢ كل مرد) ٢٤٣ نفر( زن) ١٥٩ نفر( ٠/٨٥٣ ٠/١٢٣ نسبتا مطلوب (٢٣/٥)٤ (٢٥)٢ (٢١)١٥ (٣٢)١١ (٢٦/٣)٢٦ (٢٥)١٩ (٣٠)١٧ (١٩)٨ (٢٥/٥)٦٢ (٢٥)٤٠ (٣)٢ (٣)١ (٢)٢ (١/٣)١ (٥)٢ (٢)٤ (٢/٥)٤ مطلوب وضعيت تحرك بدني كم تحرك ٠/٠١٢ ٠/٠١٨ ٠/٠١٥ ٠/٢٢٨ (٣٠)٥ (٢٥)٢ (٤٢/٥)٣٠ (٦٢)٢١ (٤٣/٤)٤٣ (٤٧)٣٦ (٤٣)٢٤ (٦٣)٢٦ (٤٢)١٠٢ (٥٣/٥)٨٥ تحرك متوسط (٢٣/٥)٤ (٧٥)٦ (٢٢/٥)١٦ (٢٩)١٠ (٢٧/٣)٢٧ (٣٤)٢٦ (٢٧)١٥ (٣٠)١٢ (٢٥/٥)٦٢ (٣٤)٥٤ پرتحرك (٤٦/٥)٨ (٣٥)٢٥ (٩)٣ (٢٩/٣)٢٩ (١٩)١٤ (٣٠)١٧ (٧)٣ (٣٢/٥)٧٩ (١٣)٢٠ (٣٥)٦ ٠/١٢٩ (٣٩)٢٨ (٣)١ (٣٩)٣٨ (٥)٤ (٤٣)٢٤ (٧)٣ (٤٠)٩٧ (٥)٨ (٥٧)١٠ (٤٨)٣٤ (٣١)٣٠ استعمال روزانه دخانيات مصرف الكل * : بر اساس آزمون فيشر ** : بر اساس آزمون مجذوركاي (٢٠)١١ (٤٠)٨٥ ** ** نامطلوب (٧٦/٥)١٣ (٧٥)٦ (٧٦)٥٤ (٦٥)٢٢ (٧١/٧)٧١ (٧٣/٧)٥٦ (٧٠)٣٩ (٧٦)٣١ (٧٣)١٧٧ (٧٢)١١٥

9 ارزيابي عوامل خطر در بيماران مبتﻼ به سكته ١٠٦ /... جدول -٣ وضعيت عوامل خطر غيررفتاري در بيماران مبتﻼ بهسكته قلبي و تنگي عروق كرونر به تفكيك گروههاي سني و جنس ٢٩ تا ٤٠ سال عوامل خطر رفتاري p- value مرد) ١٧ نفر( زن) ٨ نفر( سابقه فشارخون ٤١ تا ٥٠ سال مرد) ٧١ نفر( زن) ٣٤ نفر( ٠/٥٧٠ بله خير (١٢)٢ (٢٥)٢ (٨٨)١٥ (٧٥)٦ ٥١ تا ٦٠ سال مرد) ٩٩ نفر( زن) ٧٦ نفر( مرد) ٥٦ نفر( زن) ٤١ نفر( مرد) ٢٤٣ نفر( زن) ١٥٩ نفر( ٠/١٩١ (٣٤)٢٤ (٤٧)١٦ (٦٦)٤٧ (٥٣)١٨ ٠/٩٩٠ ٦١ تا ٧٤ سال كل ٠/٠٥٨ (٤٣/٤)٤٣ (٥٨)٤٤ (٥٦/٦)٥٦ (٤٢)٣٢ ٠/٢٢٤ ٠/٠٤٠ (٥٥)٣١ (٧٦)٣١ (٤٥)٢٥ (٢٤)١٠ (٤١)١٠٠ (٥٨/٥)٩٣ (٥٩)١٤٣ (٥١/٥)٦٦ ٠/٠٢٩ ٠/٥٠٩ بله (٢٣/٥)٤ (١٢/٥)١ (٤٨)٣٤ (٣٥)١٢ (٤٢/٤)٤٢ (٦٨)٥٢ (٥٢)٢٩ (٥٨/٥)٢٤ (٤٥)١٠٩ (٥٦)٨٩ خير (٧٦/٥)١٣ (٧٨/٥)٧ (٥٢)٣٧ (٦٥)٢٢ (٥٧/٦)٥٧ (٣٢)٢٤ (٤٨)٢٧ (٤١/٥)١٧ (٥٥)١٣٤ (٤٤)٧٠ عوامل خطر آنتروپومتريك WHR نامناسﺐ ١ (٧٠)١٢ (٥٠)٤ ٠/٣٩٤ (٥٥)٣٩ (٧٠)٢٤ ٠/١٥٣ (٥٤/٥)٥٤ (٧٩)٦٠ (٤٠)٢٢ (٧٣)٣٠ (٥٢)١٢٧ (٧٤)١١٧ (٥٣)٩ (٥٠)٤ ٠/٩٩٠ (٦٥)٤٦ (٥٠)١٧ ٠/١٤٨ (٥٥/٥)٥٥ (٦٢)٤٧ ٠/٤٠٣ (٣٦)٢٠ (٥٤)٢٢ ٠/٠٧٨ (٥٣)١٣٠ (٥٧)٩٠ كم (١٢)٢ (٢٥)٢ (٢٧)١٩ (١٥)٥ (٣٢/٣)٣٢ (٢٣/٧)١٨ (٣٠)١٧ (١٩/٥)٨ (٢٩)٧٠ (٢١)٣٣ متوسﻂ BMI باﻻتر از ٢٥ وضعيت استرس زياد ٠/٥٠٢ ٠/٦٢٨ ٠/١٠٤ ٠/٣٣٦ (٣٥)٦ (٢٠)١٤ (٢٩)١٠ (٢٨/٣)٢٨ (٣٢/٩)٢٥ (٤٣)٢٤ (٣٩)١٦ (٣٠)٧٢ (٥٣)٩ (٧٥)٦ (٥٣)٣٨ (٥٦)١٩ (٣٩/٤)٣٩ (٤٣/٤)٣٣ (٢٧)١٥ (٤١/٥)١٧ (٤١)١٠١ (٤٧)٧٥ )انحراف معيار( (٤/١)١١٧ (٤/٢)١٢٨ ٠/١٠٣ (٤/٤)١١٥ (٥/٢)١٣٠ (٤/٢)١٦٤ ٠/٦٠١ (٣/٧)١٥٧ (٤/٩)١٧٧ ٠/٣٦٩ (٣/١)٩٧/٤ (٣/٦)١١٠ ** (٧/٦)٣٧/٤ (٨/٢)٣٨/٦ ٠/٢١٦ *** (٥/٦)١٣٧ (٦/٩)١٤٩ ٠/١١٦ *** FBS (٣/٥)٩٩ (١/٢)٩٨/٨ ٠/٢٦٢ (٤/٥)١١٨ (٢/٧)١٠٣ ٠/١١٢ (٤/٦)١١٦ (٦/٢)١٤٥ كلسترول تام (٥)١٦١ (٢/٤)١٦٩ ٠/٣١٥ (٣/٥)١٥٦ (٥)١٨١ ٠/٠١٩ (٣/٩)١٥٦ (٥/٣)١٨٢ (٣/٣)١٥٨ LDL كلسترول (٣/١)٩٩/٥ (٢/٦)١٠٧ ٠/٤٠٦ (٢/٩)١٠٠ (٣/٤)١٠٨ ٠/١٩٣ (٣/٢)٩٦/١ (٣/٨)١١٦ (٣)٩٥/٨ (٣/٤)١٠٣ HDL كلسترول (٨/٥)٣٦/٥ (٩/٢)٣٩ ٠/٥٨٨ (٧)٣٧ (٨/١)٣٩ ٠/٤٤٠ (٨)٣٧ (٨/٥)٣٩/٥ ٠/٠٤ (٧/٣)٣٨/٥ (٧/٤)٣٦/٥ ٠/٠٢٦ TG (٥/٨)١٣٢ (٣/٣)١١٢ ٠/٧١١ (٤/٩)١٤٧ (٧/١)١٤٠ ٠/٠٨ (٦/٥)١٤٢ (٧)١٥٩ ٠/٣٩ (٤/٤)١١٨ (٧)١٤٤ ٠/٢٨.١ شاخص نسبت دوركمر به دور لگن در زنان باﻻتر از ٠/٨ و در مردان باﻻتر از ٠/٩ نامناسب است. * : براساس آزمون مجذور كاي ** : بر اساس آزمون من ويتني *** : بر اساس آزمون تي مستقل ٠/٥٤٠ ** )انحراف معيار( )انحراف معيار( ٠/١١٤ (٣٢)٥١ ** ** ديابت

10 سارا شاه آبادي وهمكاران / ١٠٧ Downloaded from sjsph.tums.ac.ir at 2:55 IRDT on Friday July 20th 2018 References Ades, P.A. and Savage, P.D., Potential benefits of weight loss in coronary heart disease. Progress in cardiovascular diseases, 56, pp Ali, M., Yusuf, H.I., Stahmer, J. and Rahlenbeck, S.I., Cardiovascular risk factors and physical activity among university students in somaliland. Journal of community health, 40, pp Andre-Petersson, L., Schlyter, M., Engström, G., Tyden, P. and Hedblad, B., Behavior In A stressful situation, personality factors, and disease severity in patients with acute myocardial infarction: baseline findings from the prospective cohort study SECAMI (The Secondary Prevention and Compliance following Acute Myocardial Infarction-study). BMC cardiovascular disorders, 11, P. 45. Artinian, N.T., Fletcher, G.F., Mozaffarian, D., Kris-Etherton, P., Van Horn, L., Lichtenstein, A.H., Kumanyika, S., Kraus, W.E., Fleg, J.L. and Redeker, N.S., Interventions to promote physical activity and dietary lifestyle changes for cardiovascular risk factor reduction in adults. A scientific statement from the American Heart Association. Circulation. Aziz, F.E., Salehi, P., Ghanbarian, A., Mirmiran, P. and Mirblouk, M.R., Risk factors of cardiovascular diseases in elderly. Iranian Journal of Endocrinology and Metabolism, 5, pp [In Persian] Batelaan, N.M., Ten Have, M., Van Balkom, A.J., Tuithof, M. and De Graaf, R., Anxiety disorders and onset of cardiovascular disease: the differential impact of panic, phobias and worry. Journal of anxiety disorders, 28, pp Bazzano, L.A., Serdula, M.K. and Liu, S., Dietary intake of fruits and vegetables and risk of cardiovascular disease. Current atherosclerosis reports, 5, pp Boatman, D.M., Saeed, B., Varghese, I., Peters, C.T., Daye, J., Haider, A., Roesle, M., Banerjee, S. and Brilakis, E.S., Prior coronary artery bypass graft surgery patients undergoing diagnostic coronary angiography have multiple uncontrolled coronary artery disease risk factors and high risk for cardiovascular events. Heart and vessels, 24, pp Browns Bay, R., cardiovascular risk assessment questionnaire [Online]. Available: Delavari, A., Mahdavi Hazaveh, A., Norouzinejad, A. and Yar Ahmadi, S., Social workers and Diabetes) National Diabetes Prevention and Control Program. Tehran: Ministry of Health and Medical Education, Department of Endocrinology and Metabolic Diseases Management Center. Esteghamati, A., Meysamie, A., Khalilzadeh, O., Rashidi, A., Haghazali, M., Asgari, F., Kamgar, M., Gouya, M.M. and Abbasi, M., Third national Surveillance of Risk Factors of NonCommunicable Diseases (Surfncd-2007) in Iran: methods and results on prevalence of diabetes, hypertension, obesity, central obesity, and dyslipidemia. BMC public health, 9, P Ezzati, M. and Riboli, E., Behavioral and dietary risk factors for noncommunicable diseases. New England Journal of Medicine, 369, pp Folsom, A.R., Yamagishi, K., Hozawa, A. and Chambless, L.E., Absolute And Attributable Risks Of Heart Failure Incidence In Relation To Optimal Risk Factorsclinical PERSPECTIVE. Circulation: Heart Failure, 2, pp Greenland, P., Alpert, J.S., Beller, G.A., Benjamin, E.J., Budoff, M.J., Fayad, Z.A., Foster, E., Hlatky, M.A., Hodgson, J.M. and Kushner, F.G., Accf/Aha Guideline For Assessment Of Cardiovascular Risk In Asymptomatic Adults: Executive Summary. Journal Of The American College Of Cardiology, 56, pp Hadaegh, F., Zabetian, A., Sarbakhsh, P., Khalili, D., James, W. and Azizi, F., Appropriate Cutoff Values Of Anthropometric Variables To Predict Cardiovascular Outcomes: 7.6 Years Follow-Up In An Iranian Population. International Journal Of Obesity, 33, pp Kohl, H.W., Craig, C.L., Lambert, E.V., Inoue, S., Alkandari, J.R., Leetongin, G., Kahlmeier, S. and Group, L.P.A.S.W., The Pandemic Of Physical Inactivity: Global Action For Public Health. The Lancet, 380, pp Li, Y., Cao, J., Lin, H., Li, D., Wang, Y. and He, J., Community Health Needs Assessment With Precede-Proceed Model: A Mixed Methods Study. Bmc Health Services Research, 9, P Lichtenstein, A.H., Appel, L.J., Brands, M., Carnethon, M., Daniels, S., Franch, H.A., Franklin, B., Kris-Etherton, P., Harris, W.S. and Howard, B., Diet And Lifestyle Recommendations Revision Circulation, 114, pp

11 Downloaded from sjsph.tums.ac.ir at 2:55 IRDT on Friday July 20th 2018 ١٠٨ /... ارزيابي عوامل خطر در بيماران مبتﻼ به سكته Mathers, C.D. and Loncar, D., Projections Of Global Mortality And Burden Of Disease From 2002 To Plos Med, 3, E442. Rinkūniene, E., Petrulioniene, Z., Laucevicius, A., Ringailaite, E. and Laucyte, A., Prevalence Of Conventional Risk Factors In Patients With Coronary Heart Disease. Medicina (Kaunas, Lithuania), 45, pp Roy, A., Prabhakaran, D., Jeemon, P., Thankappan, K., Mohan, V., Ramakrishnan, L., Joshi, P., Ahmed, F., Mohan, B. and Saran, R., Impact Of Alcohol On Coronary Heart Disease In Indian Men. Atherosclerosis, 210, pp Sabzmakan, L., Mohammadi, E., Morowatisharifabad, M.A., Afaghi, A., Naseri, M.H. and Mirzaei, M., Environmental Determinants Of Cardiovascular Diseases Risk Factors: A Qualitative Directed Content Analysis. Iranian Red Crescent Medical Journal, 16. Truthmann, J., Busch, M.A., Scheidt-Nave, C., Mensink, G.B., Gößwald, A., Endres, M. and Neuhauser, H., Modifiable Cardiovascular Risk Factors In Adults Aged Years In Germany With and Without Prior Coronary Heart Disease Or Stroke. Bmc Public Health, 15, P Varo, J.J., Martínez-González, M.A., De IralaEstevez, J., Kearney, J., Gibney, M. and Martínez, J.A., Distribution And Determinants Of Sedentary Lifestyles In The European Union. International Journal Of Epidemiology, 32, pp Von Känel, R., Psychosocial Stress And Cardiovascular Risk: Current Opinion. Swiss Med Wkly, 142. Wang, X., Ouyang, Y., Liu, J., Zhu, M., Zhao, G., Bao, W. and Hu, F.B., Fruit And Vegetable Consumption And Mortality From All Causes, Cardiovascular Disease, And Cancer: Systematic Review And Dose-Response Meta-Analysis Of Prospective Cohort Studies. Bmj, 349, G4490. WHO., Steps Stroke Manual, The Who Stepwise Approach To Stroke Surveillance. WHO Global Status Report On Noncommunicable Diseases 2014 [Online]. Available: [Accessed March WHO., Cardiovascular Disease(Cvds). [Online]. Available: www. Who. Int/ Mediacenter/Factsheets/En [Accessed Cited 2015 March 2015]. Yaghoubi, A., Safaie, N., Azarfarin, R. Alizadehasl, A. and Samad, E.-G., Evaluation Of Cardiovascular Diseases And Their Risk Factors In Hospitalized Patients In East Azerbaijan Province, Northwest Iran: A Review Of Cases. The Journal Of Tehran University Heart Center, 8, pp

12 Scientific Journal of School of Public Health and Institute of Public Health Research Vol. 14, No. 2, Spring 2016 /109 Assessment of Risk Factors in Patients with Myocardial Infarction and Coronary Artery Disease: A Needs Assessment Study Downloaded from sjsph.tums.ac.ir at 2:55 IRDT on Friday July 20th 2018 Shahabadi, S., Ph.D. Department of Health Education and Promotion, Kermanshah University of Medical Sciences, Kermanshah, Iran-Corresponding Author: s_shahabadi15@yahoo.com Saidi, MR., Ph.D. Associate Professor, Department of Cardiology, School of Medicine and Cardiovascular Research Center, Kermanshah University of Medical Sciences, Kermanshah, Iran Hazavehei, MM., Ph.D. Professor, Department of Public Health, School of Public Health and Research Center for Health Sciences, Hamadan University of Medical Sciences, Hamadan, Iran Bashiriyan, S., Ph.D. Assistant Professor, Department of Public Health, School of Public Health and Research Center for Health Sciences, Hamadan University of Medical Sciences, Hamadan, Iran Karami, M., Ph.D. Associate Professor, Department of Epidemiology, School of Public Health and Social Determinants of Health Research Center, Hamadan University of Medical Sciences, Hamadan, Iran Marzbani, B., MSc. Department of Health Education and Promotion, Kermanshah University of Medical Sciences, Kermanshah, Iran Received: Mar 18, 2017 Accepted: May 3, 2017 ABSTRACT Background and Aim: Cardiovascular diseases (CVDs) are a major cause of death worldwide. The objective of this study was to determine the most important behavioral (inadequate nutrition, low physical activity, smoking and alcohol consumption) and non-behavioral (stress, high blood sugar, dyslipidemia, hypertension and obesity) risk factors for CVD among CVD patients hospitalized in Kermanshah Heart Hospital. This was a needs assessment study aiming at designing interventions for reducing CVD risk factors. Materials and Methods: In this cross-sectional study 402 CAD patients (60.4% males and 39.6% females) were selected by consecutive sampling from among those hospitalized in Imam Ali Hospital for the first time. Data were collected using the Iranian version of WHO Stepwise questionnaire and the patients files and analyzed using the SPSS-16 software. Results: The mean (±SD) age of the patients was 54.2 (±8.8) years. About 73% of them had a poor diet and 46.5% had low physical activity; in addition, 36% of the men had consumed alcohol in the previous year and 26.1% were smokers. Nonbehavioral risk factors were quite common too. The proportions of the patients suffering from diabetes, hypertension and overweight-plus-obesity and abdominal obesity were 49.3%, 48.0%, 54.7% and 61.0%, respectively. Finally, 43.3% of the patients had high stress, 31.0% were hypertriglyceridemic and in another 21% hypercholesterolemia was seen. Conclusion: Based on the findings it can be concluded that, as compared to other risk factors, imbalanced nutrition was more prevalent common among the patients. Another major risk factor was obesity, particularly abdominal obesity. In addition, blood glucose disorders were more common than dyslipidemia. Keywords: Risk Factors, Need Assessment, Cardiovascular Diseases, Kermanshah